Mobil için haber üretimi ve yalın habercilik yükselecek

İnternet ve mobil cihaz kullanımının hızla artması ile birlikte haber ihtiyacının karşılandığı mecralar ve araçlar da değişiyor.

Günlük hayatta milyonlarca kişi haberleri ve gündeme dair gelişmeleri haber siteleri ve sosyal medya aracılığı ile takip ediyor.

Gazetelerin haber siteleri ve diğer büyük haber portallarının günlük tekil ziyaretçi sayısı yüz binlerce kişiye ulaşıyor. Buna rağmen kağıt gazetelerin tirajları ve bayi satışları yıllardır yerinde sayıyor.

Kağıt gazeteler gerçek anlamda bitmese de son 10 yılda ciddi anlamda değer kaybetti. Gençler haber okumak için gazete satın almıyor. İnternet ile arası iyi olmayan kitlenin rağbet ettiği kağıt gazetelerin raf ömrü 1 gün ile sınırlı olduğu için hep dünün haberleri yer alıyor.

Oysa internet haberciliğinde anlık haber akışı ile gün içinde yüzlerce gelişme okuyuculara ulaşıyor. İşte, okulda, evde, yolda her yerde habere hızlı bir şekilde ulaşmak mümkün oluyor.

Mobil internet ve cihaz kullanımının yaygınlaşması ile birlikte internet haberciliğinin mobil haberciliğe doğru gideceğini söylemek yanlış olmayacak.

Akıllı telefonlar ve tabletler haber okumayı hızlı ve keyifli bir hale getirdiği için internet habercilerinin bu araçlarda haber okuma deneyimini daha üst seviyeye çıkaracak nitelikte içerik üretmesi önem kazanacak.

Mobil tüketime uygun haberler hazırlamak gerekiyor.

Bu noktada;

Haberlerin kısa metinlerden oluşması,

Gereksiz kelimeler ve cümleler barındırması,

Habere konu olan olayın doğru bir şekilde okuyuculara aktarılması,

Haber ile ilgili doğru ve yeterli sayıda görsel kullanılması,

Haber ile alakalı videoların kısa ve kolay yüklenebilir nitelikte olması,

Haberlerin viral olarak yayılacak şekilde optimize edilmesi,

Mobil haber tüketen kitleyi sıkmamak adına en fazla 4 paragraf uzunlukta olması,

İmla ve haber yazım kurallarına uygun olması,

Tablet ve akıllı telefonda kolay okunabilecek formatta sunulması gibi unsurlar etkili ve okur odaklı bir mobil haber sunumu açısından gerekli olacak.

Türkiye'de haber sitelerinin birçoğu dikkat çekmek amacıyla okuyucuları tıklamaya teşvik edici, magazin ve sansasyonel içerikler odaklı haberler yaptığı için mobilde haber okuma deneyimi oldukça kalitesiz.

4.5 - 5 inç boyutundaki ekranlarda keyifli haber okumak için görsellerin doğal bir şekilde sunulması gerekiyor. Açıkçası haber sitelerinin manşet fotoğrafları üzerine çarpıcı başlıklar koyarak fotoğrafları mahvetmesini hiçbir zaman doğru bulmuyorum.

Bir okuyucu olarak haber ile alakalı fotoğrafı tam anlamıyla görmek isterim. Manşet fotoğrafın üzerindeki koca puntolu yazılar kaliteli habercilik açısından etik değil. Haber başlığı haber fotoğrafına ve haber metnine ilgiyi artıracağı yerde azaltıyor.

BBC Türkçe, DW, Amerika'nın Sesi, Al Jazeera, Euronews gibi Türkçe yayın yapan haber sitelerini incelediğinizde sadeliği göreceksiniz. Bu sitelerin ortak özelliği direkt habere odaklanmaları. Mobilde de aynı çizgiyi sürdürüyorlar.

Bizdeki haber siteleri gibi spam içerik, sağdan soldan fışkıran reklamlar, habercilikten uzak içerikler, magazin, foto galeri ile habercilik yapmıyorlar. Habercilik açısından olması gereken de bu zaten. Aksi takdirde Türkiye'de internet haberciliği hiçbir zaman gelişmeyecek, kurumsallaşmayacak.

Şunu unutmamak gerek;

"Bir haber sitesinin kalitesi çok ziyaretçi çekmesi ile ölçülmez. Haber içeriklerinin kalitesi ile, hitap ettiği hedef kitle ile, marka değeri ile ölçülür. Üretilen haberler ile bir değer oluşturulmuyorsa, gazeteciliğe, medya dünyasına bir katkı sağlanmıyorsa bir anlamı yok.

Google News kaydı olan haber sitelerinin %90'ı çöp içerik barındıran ve tamamen Adsense'den kazanç elde etmek için oluşturulmuş siteler. Spam içerik ile günde on binlerce ziyaretçi çekiyorlar. Her an topun ağzındalar. Aralarından bazıları News'ten çıkarıldı. Ne oldu? Adsense'den kazanmak için harcanan emekler güme gitti. Sitelerin sıralaması değişti, ziyaretçi sayısı azaldı, itibar kaybedildi, boşa zaman harcandı. Hep söylüyorum habercilik herkesin yapabileceği iş değil.

Çok iyi SEO bilginiz olabilir, iyi bir yazılımcı olabilirsiniz, güzel bir alan adına sahip olabilirsiniz, iyi bütçeniz olabilir ama gazetecilik ve habercilik ruhunuzda yoksa, üretken değilseniz bu sahip olduklarınızın hiçbir anlamı yok.

Haber blog açmak isteyenlere blog haberciliği önerileri

2000'den sonra internet ve teknoloji dünyasındaki gelişmeler ile birlikte öne çıkan kavramlardan biri olan yurttaş gazeteciliği ile profesyonel mesleği gazetecilik, habercilik olmayan kişiler de dijital araçlar aracılığı ile gazeteciler gibi haber ve içerik üretmeye başladı.

İnternet kullanımının hızla yaygınlaşması ile birlikte adeta şaha kalkan yurttaş gazeteciliği akıllı telefon ve sosyal medya ile zirve yaptı. Yurttaş gazeteciliği dediğimizde, fotoğraf, video ve internet özellikli telefonlar yardımıyla artık herkesin potansiyel olarak gazeteci olduğu bir süreçten bahsediyoruz.

Yurttaş gazeteciliği dedimiz bu kavramın etkilerini Gezi Parkı olaylarında daha çok gördük. Özellikle Twitter ve Facebook aracılığı ile olayların yaşandığı yerden anlık gelişmeleri aktaranlar vardı. Oluşturdukları bloglar ile güncel içerik akışı sağlayanlar vardı. Bu kişiler profesyonel habercilik yapmadığından dolayı sosyal medya aracılığı ile sundukları çoğu bilginin doğruluğu tartışılır nitelikte idi.

Yurttaş gazeteciliği habercilik açısından faydalı gibi görünse de aslında ciddi tehditleri de beraberinde getiriyor. En büyük tehditler ise yoğun bilgi akışına bağlı olarak bilgi kirliliği, yanlış bilgilendirme, provokatif söylemler... Bu yüzden yurttaş gazeteciliği adı altında sosyal medya ve haber blog türü içerik yayıncılığı mecralarından yapılan paylaşımlara, sunulan içeriklere ciddi anlamda dikkat etmekte fayda var.

Medyadaki bilgi kirliliği zaten had safhada. Buna yurttaş gazeteciliği kaynakları kirliliği de eklediğimizde doğru haber almak neredeyse hayal oluyor.

Sosyal medya ile herkes potansiyel yayıncı ve haberci

Sosyal medya hesabı olan herkes artık potansiyel yayıncı. Kişisel hesabınızda video, fotoğraf, yazı yayınlayarak geniş bir kitleye erişme imkanınız var. Ürettiğiniz içerikler ile dikkat çekerek çok farklı bir konuma ulaşma şansınız da var.

Bunların yanı sıra sosyal medya günümüzde birçok kişiye yeni iş kapılarını araladı. Kimi fenomen oldu, markaların ürün ve hizmetlerini tanıtarak para kazandı, kimi gazetede köşe yazarı oldu kimi TV programcısı oldu... Milyonlarca kişinin kullandığı bu ağlar ile bir anda şöhret olanlar bu mecralar ile henüz yeni tanışanların iştahını daha çok kabartıyor.

 Haber blogları gelişmeli ve çeşitlenmeli

Yurttaş gazeteciliği kapsamında en çok öne çıkan araçlardan biri olan haber blogları, belli konulara ya da gündemdeki olaylara dair yorum odaklı içeriklerin okuyuculara sunuldukları mecralar arasında yer alıyor.

Türkiye'de haber blog oluşumu yaygın değil. İnternet medyası alanında her türlü içeriğin yer aldığı haber siteleri öne çıkıyor. Bu sitelerin çok büyük çoğunluğu özel içerik üretmekten uzak. Haberleri birbirinden alıp kullanıyorlar. Reklam ve ziyaretçi pastasından kendilerine pay almaya çalışıyorlar.

Blogculuk genelde Adsense'den para kazanma mantığı ile yürüdüğü için profesyonel içeriklere sahip haber, yorum, analiz üreten bloglar ile karşılaşmak çok zor. Kopya içerikler, spam içerikler, reklam kaygısı ile oluşturulmuş kalitesiz içerikler blogların etkili olmasının önüne geçiyor.

Peki, haber blogu kurmak isteyenler nelere dikkat etmeli?

Haber blogu açmak istiyorsanız en önemlisi sabırlı olmalısınız. Bu işe ayırabilecek zamanınız olmalı. Düzenli içerik üretmek, sıkılmamak çok önemli. Bu işte bir anda iyi bir noktaya gelemezsiniz. Para kazanmak amacıyla haber blog işine kesinlikle girmeyin. Blogculukta en zor para kazanacağınız alan haber bloglar.

Haber bloglarında içerik ön planda olacağı için sade ve okuyucuyu sıkmayacak nitelikte bir tema seçin. Responsive uyumlu olmasına dikkat edin.

Haber blogu ismi akılda kalıcı olsun.

Haber blog için temel SEO ayarlarını yapın. Arama motorundan blogunuza kolay ulaşılabilmesi önemli.

Haber blog Blogger, Tumblr ya da Wordpress altyapısı ile oluşturabilirsiniz.

Haber blog için sosyal medya hesaplarını oluşturun.

Haber blogun içerik politikasını belirleyin. Belli konulara mı odaklanacaksınız? ( Siyaset, Ekonomi, Magazin, Kültür-Sanat, Eğitim, Spor) Yoksa genel gündeme mi? Bir alana yönelmek başarılı olmak açısından daha iyi.

Kendi haberlerinizi üretin.

Başka haber kaynaklarında yer alan haberleri direkt kullanmayın. Alıntı yaptığınızda kaynak belirtin.

Haber metni, görsel ve video kendinize ait olsun.

Okuyucuları sıkmayacak türde metinler üretin. Yorum ve analizleriniz okuyuculara değer katsın.

Yanlış bilgilendirici içeriklerden uzak durun. Doğruluğu kanıtlanmamış içeriklere sayfanızda yer vermeyin.

Haber yapacağınız konu hakkında mutlaka bilgi sahibi olun. Farklı kaynaklardan araştırma yapın.

Gelir modeli olarak Adsense kullanacaksınız reklam yerleşiminde abartıya kaçmayın. Mümkün olduğunca çok az sayıda reklam birimi kullanının.

Haber bloglarında  banner reklamların yer almasını açıkçası çok doğru bulmuyorum. Bunun yerine ciddi bir trafiğe ulaştığınızda advertorial reklam alarak daha doğal bir gelir modeli ile yayıncılığı sürdürebilirsiniz.

Çevrenizde kalemi iyi, bilgili, donanımlı kişiler varsa haber blogunuz için içerik üretmelerini talep edin. Birkaç kişi bu işi yaparsanız daha kısa sürede yol alabilirsiniz.

Özel haberler, haber bloglarının yükselmesi ve tanınması açısından önemli. Özel habercilik yapmaya özen gösterin. Röportaj yapın.

Ses getirebilecek haberlere imza atarsanız yaygın medyanın da dikkatini çekeceksiniz. Sizin haber blogunuzda yer alan haberleri kullanmak isteyecekler. Bu da sizin habercilikte markalaşmanızı sağlayacak. Hatta büyük medya kuruluşlarından iş teklifi de alabilirsiniz.

Tüm bunların yanı sıra  haber yazımı, imla kuralları, etkili görsel kullanımı, telif haklarına, gizlilik, veri güvenliği gibi temel habercilik kurallarına dikkat etmelisiniz.