Gazetecilik mezunları ve gazetecilik okuyanlar için öneriler

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye'de iş bulamayan meslek grupları arasında birinci sırada gazetecilik yer alıyor.

Türkiye'de işgücüne katılan üniversite mezunlarının istihdamında en şanslı meslek yüzde 81,3 ile veterinerlik.

İstihdam oranı en düşük alanlar ise yüzde 59,9 ile sosyal ve kişisel hizmetler, yüzde 62,6 ile sanat, yüzde 62,9 ile gazetecilik ve enformasyon alanları olarak öne çıkıyor.

Gazetecilik, yıllardır iş bulamayan mesleklerde birinci sırada yer alıyor. 40'tan fazla iletişim fakültesinden her yıl binlerce gazeteci-iletişimci adayı mezun oluyor. İletişim fakültesi sayısının bu kadar fazla olması nitelikli medya çalışanlarının yetişmesinin önünde büyük engel.

Mezun olanların birçoğu medya sektöründe iş bulmakta ciddi anlamda zorlanıyor. Çünkü aktif medya tecrübesi olduğu halde işsiz kalan gazeteciler de var. Medya sektöründe yaşanan tenkisat genelde pek haber olmaz.

Gazetecilik mesleğinin Türkiye'de profesyonel anlamda yapılamadığı bilinen bir gerçek. İletişim fakültelerinden mezun olan gençlerin birçoğu medya sektörünün ihtiyaçlarını karşılayabilecek, kendilerine yeni iş sahaları açabilecek donanımdan uzak. 4 yıllık lisans eğitimi sonunda birçok kişi boş mezun oluyor.

Haber yazmayı bilmiyor, internet haberciliğine ilgili duymuyor, medya sektörünü takip etmiyor. Gazete-dergi okumuyor. İnternette araştırma yapmıyor. Blog yazmıyor.

Mezun olan ya da iletişim fakültelerinde okuyan öğrenciler işi mutfağında öğrenmek yerine hep popüler konumları hayal ediyor. Rakiplerinin çok olduğunu bilmiyorlar. Yerel medyaya ilgi duymuyorlar.

İletişim fakültelerinde uygulamalı dersler olsa da bunlar hala az. Derslere girmeden, uygulamalı etkinliklere katılmadan mezun olanların işi çok daha zorlaşıyor. 4 yılda ezbere bir şekilde sadece sınav geçmeye ve mezun olmaya odaklanmak vizyon sahibi iletişimcilerin sayısının artmasını engelliyor.

Kendine yatırım yapmayan iletişim fakültesi öğrencileri ya da yeni mezunlar "Ne olacak bu iletişim mezunlarının hali? Medyada neden iletişim fakültesi mezunu olmayanlar daha fazla yer alıyor?" gibi soruları yıllardır sormaya devam ediyor.

İletişim fakültesi tercih edecekseniz, iletişim fakültesinde okuyorsanız ya da yeni mezun olmuşsanız mutlaka kendinize yatırım yapmalısınız. Aksi takdirde işsizliğin her geçen gün arttığı medyada ntielikli bir konuma ulaşmanız, iş bulmanız zor.

Bazen iletişim fakültesinde okuyan ya da yeni mezun olanlardan öyle mailler alıyorum ki durumun ne kadar vahim olduğunu daha iyi anlıyorum.

Gazetecilik okumak isteyenler tercihlerinde iki kere düşünmeli. "Puanım yetiyor, havası var" diye tercih etmeyin. Bu alana gerçekten ilgi duyuyorsanız yönelin.

İletişim fakültesi mezunları için kariyer planlama ve iş bulmayı kolaylaştıracak öneriler

Gazetecilik, iletişim ile ilgili sertifika programlarına katılın.

Yabancı dilinizi geliştirin.

Haber yazmayı, basın bülteni yazımı gibi konuları önemseyin.

Yerel basında çalışmayı da düşünün.

İnternet haberciliği konusunda kendinizi geliştirin.

Blog yazmaya başlayın. Çok faydasını göreceksiniz.

İçerik yazarlığı konusunda kendinizi geliştirin.

Bol bol yazı pratiği yapın.

Medya ile ilgili gelişmeleri yakından takip edin.

Gazeteleri biçim ve içerik bakımından inceleyin.

Haber sitelerini de biçim ve içerik bakımından inceleyin.

Haber yapmak konusunda kendinizi geliştirin.

Dijital pazarlama, sosyal medya uzmanlığı konularında kendinize yatırım yapın.

Bir şeyler öğrenebileceğiniz kuruluşları tercih edin.

Kariyer sitelerindeki iletişim ve medya sektörü ile alakalı ilanları düzenli takip edin.

CV oluşturmayı öğrenin.

Sadece gazetelerde çalışmayı düşünmeyin. Haber siteleri, firmaların kurumsal iletişim departmanları, kamu kuruluşlarının ve özel sektörün basın ve halkla ilişkiler birimleri, halkla ilişkiler ajansları gibi iş sahalarını da düşünün.

Gazeteciliğin temelinde yazmak, araştırmak, gözlemlemek, analiz etmek var. Bu konularda kendinizi geliştirin.

Gazete mizanpajı konusunda ilgili programları öğrenin.

Türkiye'de iletişim fakültesi bulunan üniversiteler

Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi
Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi
Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi
Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi
Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi
Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi
Beykent Üniversitesi İletişim Fakültesi
Cumhuriyet Üniversitesi İletişim Fakültesi
Çukurova Üniversitesi
Doğu Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi
Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi
Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi
Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi
Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi
Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi
Giresun Üniversitesi İletişim Fakültesi
Girne Amerikan Üniversitesi İletişim Fakültesi
Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi
Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi
Haliç Üniversitesi
İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Fakültesi
İstanbul Aydın Üniversitesi İletişim Fakültesi
İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi
İstanbul Şehir Üniversitesi İletişim Fakültesi
İstanbul Ticaret Üniversitesi İletişim Fakültesi
İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi
İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi
İzmir Ekonomi Üniversitesi İletişim Fakültesi
Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi
Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Fakültesi
Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi
Lefke Avrupa Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi
Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi
Manas Üniversitesi/Kırgızistan Türkiye İletişim Fakültesi
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi
Mersin Üniversitesi İletişim Fakültesi
Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi
T. C. İstanbul Kültür Üniversitesi
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi İletişim Fakültesi
Yakın Doğu Üniversitesi İletişim Fakültesi
Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi
Yeditepe Üniversitesi İletişim Fakültesi
Zirve Üniversitesi

Bu listeye 2 yıllık meslek yüksekokullarında yer alan medya ve iletişim ilgili bölümler ve özel kuruluşlar dahil değil.

Türkiye'nin iletişim fakültesi ve bölümler konusunda ne kadar zengin! olduğu  ortada işte.

Medya sektörünün talebinden çok fazla mezun ya da öğrenci var. Gazeteciliğin, medya sektörünün bu şartlar altında gelişmesi ve kaliteli olması çok zor.

İletişim fakültesinde okuyanlara ve yeni mezunlara öneriler

Onlarca iletişim fakültesinin bulunduğu Türkiye'de medya eğitimi kaliteli bir seviyede değil. Her yıl iletişim fakültelerinden binlerce genç mezun oluyor. Mezunların birçoğu medya dışı sektörlerde istihdam ediliyor ya da işsiz bir şekilde dolaşıyor.

Günümüz medya yapısına baktığımız zaman çalışanlarının çoğunu iletişim fakültesi mezunlarından seçen medya kuruluşu yok denecek kadar az. Medyada çalışanların birçoğu farklı bölümlerden mezun ya da eş dost tanıdığı ile iş bulanlardan oluşuyor.

4 yıl boyunca eğitim alan öğrencilerin birçoğu mezuniyet sonrası ne yapacağını bilmiyor. Akıllarda hep popüler medya kuruluşlarında çalışmak, ünlü olmak, televizyon yüzü olmak gibi düşünceler var.

Oysa medya oldukça geniş bir kavram. Son yıllarda internet sayesinde medyanın mevcut yapısı daha farklı şekillenmeye başladı. Online gazetecilik yükseldi, peş peşe haber siteleri açıldı. İnternet haberciliğinin daha az maliyetli olması ve her yerden erişilebilir olması bu alana yönelmeyi hızlandırdı.

Günümüzde birkaç yüz liraya bir haber sitesi sahibi olarak medya sektöründe yer almak mümkün olabiliyor. Google'da haber diye yazdığınızda karşınıza çıkan binlerce irili ufaklı haber sitesi bu durumun en somut göstergesi.

Medyaya yakın alanlardaki iş fırsatları daha çok önem kazanmaya başladı. Eskiden gazete, dergi, tv ve radyoda çalışmanın dışına çıkılmazdı. Şimdilerde düşük bütçelerle kendi iş modelinizi kurmanız mümkün.

Ben de iletişim fakültesi mezunuyum. Gazetecilik okudum, gazetecilik yaptım. Son yıllarda içerik yazarlığı, pr hizmetleri, blog yazarlığı, online habercilik gibi alanlara yöneldim. Bu noktada çalışmalar yapıyorum ve ağımı geliştiriyorum. Gazetecilik mesleğinin durumu belli. Bu noktada alternatif medya sistemine ihtiyaç var.

Bu bağlamda iletişim fakültesinde okuyan ya da mezun olan arkadaşlara alternatif alanlara yönelmelerini tavsiye ediyorum.

Şunları mutlaka önemseyin:

Yazma becerilerinizi geliştirin.

Sosyal medya konusunda donanımlı olun.

Blog açın, blog yazın.

Web sitesi, blog kurmayı öğrenin.

Arama motoru optimizasyonu ile ilgili bilgi sahibi olun.

İçerik pazarlaması hakkında bilgi sahibi olun.

Pr sektöründeki gelişmeleri takip edin.

Basın bülteni yazmayı, basın bülteni dağıtmayı öğrenin.

Medya ilişkileri, iletişim danışmanlığı, basın danışmanlığı gibi kavramlar üzerine çalışın.

İnternet haberciliğini öğrenin.

Geleneksel gazeteciliğe odaklanmayın..

Haber yazmayı, düzenlemeyi ve sunmayı öğrenin.

Yerel projeler üzerine çalışmalar yapın.

Bulunduğunuz bölgedeki yerel medya yapısını inceleyin, bu alandaki boşlukları doldurmaya çalışın.

Girişimcilik yönünüzü ön plana çıkaracak adımlar atın.

Ağınızı genişletin.

Medya, pr sektörü ve internet dünyası ile alakalı gelişmeleri takip edin.

Sertifika programlarına katılın.

En az bir yabancı dil öğrenin.

Bol bol kitap okuyun.

Yabancı yayınları takip edin.

Haber sitesi meraklılarına tavsiyeler

Haber sitesi sayısının hızla artması ile birlikte ortaya çıkan bilgi kirliliği, kaliteli haberciliğe duyulan ihtiyacı da artırdı.

Binlerce haber sitesinin yer aldığı günümüz internet meydasında özel haber, haber değeri taşıyan nitelikli içeriklerin üretimi maalesef yok denecek kadar az. Bu durum masa başı gazetecilik anlayışının bir sonucu olarak gazetecilik mesleğinin geleceğini de tehdit ediyor.

Şu ana kadar incelediğim birçok site içerik bakımından neredeyse birbirinin aynısı. Haber sitelerinin beslendiği kaynaklar belli. Son yıllarda buna sosyal medya da eklenince kalite iyice düştü.

Peş peşe açılan haber sitelerin %90'ı uzun ömürlü değil. Kısa sürede yüksek ziyaretçi çeken haber sitelerinin dibe vurduğunu da biliyorum. Emin adımlarla ilerleyen, gerçek anlamda habercilik yapmak için yola çıkanların er ya da geç başarılı olacağı bir gerçek. Haber sitesi açan birçok kişinin medya tecrübesi yok. Bu yüzden siteler haber sitesi gibi durmuyor.

Haber sitesinin temel görevi " sadece haber vermek" olsa da bizim haber siteleri her türlü içeriği barındırıyor.

Haber harici;

Foto galeri var,

Video var,

Oyun var,

Namaz vakitleri var,

Özlü sözler var,

Biyografi,

Günlük burç yorumları var,

Seri ilanlar,

Firma rehberi,

Puan durumu,

Yemek tarifleri gibi birçok kategori var. Bir haber sitesinde gerçekte bunların hiçbirine gerek yok. Amaç daha fazla ziyaretçi çekmek olduğu için bu modüller ile haber siteleri asıl amaç olan haber vermekten gittikçe uzaklaşıyor.

Taklit haber sitesi çok

Birçok haber sitesinde haber metinleri profesyonelce hazırlanmıyor. Resim seçimi son derece kötü. Başlık ile haberler alakasız. Haber değeri olmayan kişiler sürekli gündemde. Suni gündem oluşturularak bunun üzerinden bir şeyler yapılıyor. Taklit çok. Gerçek anlamda yayın politikası olan haber sitesi yok denecek kadar az.

Açılan her haber sitesi "ulusal haber sitesi" mantığı ile hareket ediyor. Google Haberler'de yer almak haber siteleri için en büyük kurtarıcı. Google önümüzdeki süreçte bu sitelere kökten bir çözüm getirebilir. Çünkü haber ile alakası olmayan siteler çok fazla. Spam içerikler, online haberciliğin güvenilir bir şekilde yapılmasını engelliyor.

En çok ziyaret edilen portallar belli

İnternet kullanıcılarının sonradan açılan haber sitelerini ziyaret etmeleri için geçerli sebepler sunmak gerek. Milliyet, Hürriyet, Sabah, Yeni Şafak, Habertürk, Ensonhaber, Haberler, Haber7, Sözcü, İnternethaber, Radikal, Gazetevatan, NTV gibi haber portalları yıllardır en çok ziyaret edilen siteler. İçeriğini beğenirsiniz beğenmezsiniz ayrı konu. Açılan haber sitelerinin büyük çoğunluğu nedense hep bu sitelere benziyor. Hatta haberleri bile bu sitelerden alıyorlar.

Bu sitelerin hepsi Alexa'da ilk 50 içinde sürekli yer alıyor. Sadece Adsense reklam ile iş yapmıyorlar. Adsense harici banner reklamlar ve advertorial reklamlar da alabiliyorlar. Gelir modelleri çeşitli. Çoğunun arkasında güçlü finans yapısı olduğu için eleştiri alsalar da okuyucuların gözünde ayrı konumdalar.

Bu sitelerin yanı sıra Haber3, Aktif Haber, T24, Odatv, Rotahaber, Ajanshaber gibi haber sitelerinin de istikrarlı bir şekilde yayına devam ettiğini söyleyebiliriz.

Haber sitesi açmadan önce büyük düşünmek lazım. Online medyada rekabetin üst düzeyde olması daha ciddi siteler oluşturmayı zorunlu kılıyor.

Haber siteleri sadece Adsense'ye odaklanmamalı

Sonradan açılan sitelerin çok büyük çoğunluğunun ana gelir kaynağı Adsense. Sadece Adsense'ye güvenerek ciddi bir haber sitesi yönetmek zor ve aynı zamanda riskli. Bu yüzden bir haber sitesi açmadan önce gelir kanallarını da netleştirmek gerekiyor. Banner reklam, advertorial reklam gibi kazanç modellerine mutlaka önem verilmeli.

Alexa, manipüle edilebiliyor

Alexa sıralamasında iyi yerlerde yer alan çok sayıda haber sitesi olsa da markalaşmış olanlar yok denecek kadar az. Alexa manipüle edilebilen bir sistem olduğu için bir anda çok iyi noktalara gelen haber siteleri de olmuştu. Bunlar aynı hızla dibe vurdu.

İnternette araştırma yaptığınızda sitenizin Alexa değerlerini sitelerinize hit göndererek, suni yöntemler kullanarak düşürenlerin olduğunu göreceksiniz. Bu yüzden Alexa verilerine çok fazla takılmamanızı öneriyorum.

Gençler gazetecilik konusunda ikileme düşüyor

Gazeteci olmak, medyada kariyer yapmak isteyen iletişim fakültesi gazetecilik bölümünde eğitim görenlere 4 yıl boyunca etik gazetecilik, gerçek habercilik vb. gibi konular anlatılıyor. Gerçek anlamda bir şeyler de öğrenemiyorlar.

Öğrencilik döneminde popüler medya kuruluşlarında çalışma hayali kurdukları için online habercilik, blog yazarlığı, geleneksel gazetecilik, yerel gazetecilik, içerik editörlüğü gibi alt dalları pek önemsemiyorlar.

Mezun olduktan sonra sudan çıkmış balık gibi saçma sapan bir medya sisteminin içinde kendini buluyorlar ya da farklı alanlarda iş aramaya yöneliyorlar. Hayallerle gerçekler birbirine karışıp gidiyor. İletişim fakültesinde okuyan öğrenciler kendi iş modellerini geliştirmeli, yöneticilik vasıflarını geliştirmeli.

Önerilerim

Kaliteli içerikler üretemeyecekseniz haber sitesi açmayın.

Ekip kurmadan habercilik işine girmeyin.

Haber kaynaklarınızı çeşitlendiremeyecekseniz site açmayın.

"Haber ajansı üyesi olurum, yeter" diyorsanız yanılırım.

Haberciliğin temel kurallarını bilmiyorsanız bu işe girmeyin.

Birkaç yüz liralık bütçe ile başlayıp "Ya tutarsa" mantığı ile hareket etmeyin. Başarılı olamazsınız.

Magazinsel içeriklerle bir yere kadar. Marka olmak istiyorsanız kendi haberlerinizi üretin.

Özel habercilik ile rakiplerinizden sıyrılırsınız. Yoksa birçok haber sitesinin ajans üyeliği var.

Büyük siteleri taklit etmeyin. İyi haber üretiseniz onlrda sizden beslenecek.

Organik ziyaret edilmeyi önemseyin. Site isminiz kullanıcıların aklına kazınmalı.

Google Haberler'e girerim, günlük binlerce hit çekerim, paranın dibine vururum derseniz bu işe girmeyin. Google Haberler yer alan çoğu site çöp. Webmaster forumlarında cüzi fiyatlara satılıyor.

Spam içerikle bir yere varamazsınız. Geleceğe yatırım yapın. Sürekli ziyaretçi çekebilecek türden haber dosyaları oluşturun.

Her gün yüzlerce haber girmeniz önemli değil. Az olsun, temiz olsun. Okuyucular keyif alsın.

Profesyonel destek alın. Danışmana ihtiyacım yok demeyin. Bir koça ihtiyacınız olacak.